پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی
(عوامل خطر و روش‌های پیشگیری)
مقدمه:
سیستم قلبی و عروقی شامل مجموعة قلب، خون و رگهاست. وظیفة اصلی قلب دریافت خون فاقد اکسیژن از بافتها و تحویل خون اکسیژن‌دار به آنهاست. وظیفة رگها نیز حمل خون در سیستم قلبی عروقی می‌باشد. خون چندین وظیفة مهم به عهده دارد که مهمترین آن حمل اکسیژن و دی‌اکسید‌کربن توسط گلبولهای قرمز است.
بافتهای بدن برای ادامة حیات خود به دو ماده نیاز دارند: غذا و اکسیژن. با مصرف آنها مواد زایدی تولید می‌شود، مانند اوره و دی‌اکسید‌کربن. کار سیستم قلبی‌عروقی این است که غذا را از روده‌ها و اکسیژن را از ریه‌ها گرفته، آنها را به تمام بافتهای بدن برساند و همچنین پس‌ماندة مصرف آنها را از تمام بافتهای بدن جمع‌آوری کرده و به کلیه‌ها و ریه‌ها منتقل کند تا دفع شوند.
چرا بیماریهای قلبی عروقی مهم هستند؟
بیماریهای قلبی عروقی یکی از علل عمده مرگ و میر در سطح جهان بوده و به عنوان اولین عامل مرگ، یک سوم کل مرگ و میرها در جهان را بخود اختصاص می‌دهند. روند بیماریهای قلبی عروقی از دوران کودکی آغاز می‌شود و ممکن است تا چندین دهه بدون علامت باشد. پیشگیری از این بیماریها یکی از اهداف مهم نظام بهداشتی درمانی کشور می‌باشد. بیماریهای قلبی عروقی شایعترین عامل مرگ و میر و مهمترین عامل از کارافتادگی در کشور ما می‌باشد. علاوه بر آن هزینه هنگفتی را بر نظام بهداشتی و درمانی تحمیل می‌کنند. با این همه بیماریهای قلبی عروقی از قابل پیشگیری‌ترین بیماریهای غیرواگیر بشمار می‌روند و بهترین راه پیشگیری از این بیماریها نیز تغییر و اصلاح رفتارهای خطرآفرین است که فرد را درمقابل این بیماریها آسیب‌پذیر می‌نماید.
در ابتدای قرن بیستم یعنی حدود صد و ده سال قبل فقط ده درصد کل موارد مرگ بخاطر بیماریهای قلبی عروقی اتفاق می‌افتاد. اما با توسعه جوامع بشری و کنترل بیماریهای واگیر و در نتیجه افزایش طول عمر مردم دنیا، بیماریهای مزمن و در راس آنها بیماریهای قلبی عروقی شیوع بیشتری پیدا کردند. بطوری که در انتهای قرن بیستم میزان مرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی عروقی به بیش از 25% درصد رسید و پیش بینی می‌شود که تا سال 2025 مرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی عروقی به بیش از 35 تا 60% کل علل مرگ‌ها برسد. امکان ایجاد بیماریهای قلبی عروقی بعد از سن 40 سالگی در مردان 49% و در زنان 39% است.
